АҒЫМДАРҒА ЕРМЕ, СОПЫЛЫҚҚА ЕР, АЛ СЮТСАЙ ТАЖАЛҒА БАСТАЙДЫ

өткен ғасырға дейін күллі мұсылман қауымына бас болған Османлы халифасы бар болғандықтан мұсылмандарда адасу болмады. Себебі жаңа шыққан әрқандай нәрсеге Османлы халифатының ғұламалары дереу патуа шығарып, оларды шектеп отырған, сан түрлі ағымдардың мұсылмандар арасына тарауының алдын алған. Мәселен, Османлы халифаты уахаби-салафизимді қолдап, бүлік шығарған сауди әулетінің басшыларын ыстанбулға ұстап әкеліп, дараға асты. Ал қазір мұсылмандарды дінни тұрғыда бір орталықтан бір тұтас басқаратын бұндай халифат жоқ болғандықтан, әр жерде ислам атын, сопылық атын жамылған сан түрлі ағымдар қаптап кетті, оларда ең кең тарағаны уахаби-салафизим еді. Одан басқа жәдитші, таблиғ, диобанд, нұршы, сүлейменші, гүленші, тәкбірші, құраншы, ихуаншы сияқты көптеген топтар пайда болды. Олардың барлығы да исламның атымен келді, бірақ олардың артында мәлім бір адасушылық, надандық, мүдде, я саяси мақсат жасырылған. Оларға еруге болмайды, олар сананы былғап, дінді бұзады, иманды ірітеді, надан етеді, әхлул сүннә уәл жамағадан шығарады. Ал бірдеңенің жаңа шыққан қыңыр ағым-секта екендігін білудің жолы оңай, бұнда, бірінші, ол Османлы я одан бұрынғы халифат жағынан тиым салынған нәрсеме, Екінші, ол ислам халифаты Османлы империясы құлаған соң шыққан нәрсеме, соған қараңыз. Ал көптеген ағымдар Османлы халифаты құлаған соң шықты, және көптеп тарады. Ал уахаби-салафилар сияқты қыңыр топтар исламның жүрегімен жаны болып келген сопылық тәриқатты мәлім ағым ретінде көрсеткісі келді, ал шындығында нағыз ағым, бұзғыншылар олардың өздері еді, бірақ оларға көп ел алданды. Ал Сопылық тәриқат исламның тасауфпен иман бөлшегі ретінде шәриғатпен бертінгі кезге дейін бірге келе жатқан болатын. Бұнда Исламның шәриғаты 4 мәзхапқа бөлінсе, тасауф бөлімі жүйеленіп, 41 сопылық тәриқатқа тарамдалды, ал ақида бөлімі матуриди-әшғари сынды екі мектепке бөлінді. Демек шәриғатпен тәриқат бір нәрсе, екі бөлек нәрсе емес, ал оларды бөлген кезде ұстанған исламмен иманнан мәселе шығатын болады. Қазақ ата-бабаларымызбен күллі мұсылман әлемі Османлы халифаты құлағанға дейін шәриғат-тәриқат екеуін бірге ұстанып келген, оларды бөлмеген, ал қазір сопылық тәриқатты терістеп, тек шәриғат ұстанатын қыңыр мұсылмандар көбейді. Бұл аз болғандай, қазір сютсай деген сияқты адасқақ жолдар шықты, олар иманды бұзып, ерушілерін алда шығатын үлкен тажалға дайындайды, оларға ергендер тажалға еретін болады. Ал оны кейбір жазушы, абайтанушы, әнші, әртис атанған кісілердің, танымал кісілердің таратуы аса қауіпті жағдай. Олар ақиретін дүниеге айырбастап, зор адасуға кіріп кетті, тажалдың әскерлеріне айналды. Жаңа шыққан бұндай ағымдарға еруге болмайды, ал исламды жақсы ұстанғыңыз келсе, жаңа ағымға ермеңіз, бірақ шама келгенше ата-бабаларымыз сияқты шәриғатпен тәриқатты бірге ұстаныңыз, оларды бөлмеңіз. Мәселен, қазақ ата-бабаларымыз шәриғатта ханафи мәзхабын, сопылықта нақышбанд тәриқатын, сенімде матуридиды ұстанған, сіз де ниетті түзеп, дінді солар сияқты ұстаныңыз, сонда адаспайсыз.

اعىمدارعا ەرمە، سوپىلىققا ەر، ال سيۋتساي تاجالعا باستايدى

وتكەن عاسىرعا دەيىن كۇللى مۇسىلمان قاۋىمىنا باس بولعان وسمانلى حاليفاسى بار بولعاندىقتان مۇسىلمانداردا اداسۋ بولمادى. سەبەبى جاڭا شىققان ءارقانداي نارسەگە وسمانلى حاليفاتىنىڭ عۇلامالارى دەرەۋ پاتۋا شىعارىپ، ولاردى شەكتەپ وتىرعان، سان ءتۇرلى اعىمداردىڭ مۇسىلماندار اراسىنا تاراۋىنىڭ الدىن العان. ماسەلەن، وسمانلى حاليفاتى ۋاحابي-ءسالافيزيمدى قولداپ، بۇلىك شىعارعان ساۋدي اۋلەتىنىڭ باسشىلارىن ىستانبۋلعا ۇستاپ اكەلىپ، داراعا استى. ال ءقازىر مۇسىلمانداردى ءدىنني تۇرعىدا ءبىر ورتالىقتان ءبىر تۇتاس باسقاراتىن بۇنداي حاليفات جوق بولعاندىقتان، ءار جەردە يسلام اتىن، سوپىلىق اتىن جامىلعان سان ءتۇرلى اعىمدار قاپتاپ كەتتى، ولاردا ەڭ كەڭ تاراعانى ۋاحابي-سالافيزيم ەدى. ودان باسقا ءجاديتشى، تابليع، ديوباند، نۇرشى، سۇلەيمەنشى، گۇلەنشى، تاكبىرشى، قۇرانشى، يحۋانشى سياقتى كوپتەگەن توپتار پايدا بولدى. ولاردىڭ بارلىعى دا يسلامنىڭ اتىمەن كەلدى، ءبىراق ولاردىڭ ارتىندا ءمالىم ءبىر اداسۋشىلىق، ناداندىق، مۇددە، يا ساياسي ماقسات جاسىرىلعان. ولارعا ەرۋگە بولمايدى، ولار سانانى بىلعاپ، ءدىندى بۇزادى، يماندى ىرىتەدى، نادان ەتەدى، ءاحلۋل ءسۇننا ءۋال جاماعادان شىعارادى. ال بىردەڭەنىڭ جاڭا شىققان قىڭىر اعىم-سەكتا ەكەندىگىن ءبىلۋدىڭ جولى وڭاي، بۇندا، ءبىرىنشى، ول وسمانلى يا ودان بۇرىنعى حاليفات جاعىنان تيىم سالىنعان نارسەمە، ەكىنشى، ول يسلام حاليفاتى وسمانلى يمپەرياسى قۇلاعان سوڭ شىققان نارسەمە، سوعان قاراڭىز. ال كوپتەگەن اعىمدار وسمانلى حاليفاتى قۇلاعان سوڭ شىقتى، جانە كوپتەپ تارادى. ال ۋاحابي-سالافيلار سياقتى قىڭىر توپتار يسلامنىڭ جۇرەگىمەن جانى بولىپ كەلگەن سوپىلىق ءتاريقاتتى ءمالىم اعىم رەتىندە كورسەتكىسى كەلدى، ال شىندىعىندا ناعىز اعىم، بۇزعىنشىلار ولاردىڭ وزدەرى ەدى، ءبىراق ولارعا كوپ ەل الداندى. ال سوپىلىق ءتاريقات يسلامنىڭ تاساۋفپەن يمان بولشەگى رەتىندە شاريعاتپەن بەرتىنگى كەزگە دەيىن بىرگە كەلە جاتقان بولاتىن. بۇندا يسلامنىڭ ءشاريعاتى 4 ءمازحاپقا بولىنسە، تاساۋف ءبولىمى جۇيەلەنىپ، 41 سوپىلىق ءتاريقاتقا تارامدالدى، ال اقيدا ءبولىمى ماتۋريدي-ءاشعاري سىندى ەكى مەكتەپكە ءبولىندى. دەمەك شاريعاتپەن ءتاريقات ءبىر نارسە، ەكى بولەك نارسە ەمەس، ال ولاردى بولگەن كەزدە ۇستانعان يسلاممەن يماننان ماسەلە شىعاتىن بولادى. قازاق اتا-بابالارىمىزبەن كۇللى مۇسىلمان الەمى وسمانلى حاليفاتى قۇلاعانعا دەيىن ءشاريعات-ءتاريقات ەكەۋىن بىرگە ۇستانىپ كەلگەن، ولاردى بولمەگەن، ال ءقازىر سوپىلىق ءتاريقاتتى تەرىستەپ، تەك ءشاريعات ۇستاناتىن قىڭىر مۇسىلماندار كوبەيدى. بۇل از بولعانداي، ءقازىر سيۋتساي دەگەن سياقتى اداسقاق جولدار شىقتى، ولار يماندى بۇزىپ، ەرۋشىلەرىن الدا شىعاتىن ۇلكەن تاجالعا دايىندايدى، ولارعا ەرگەندەر تاجالعا ەرەتىن بولادى. ال ونى كەيبىر جازۋشى، ابايتانۋشى، ءانشى، ءارتيس اتانعان كىسىلەردىڭ، تانىمال كىسىلەردىڭ تاراتۋى اسا ءقاۋىپتى جاعداي. ولار اقيرەتىن دۇنيەگە ايىرباستاپ، زور اداسۋعا كىرىپ كەتتى، تاجالدىڭ اسكەرلەرىنە اينالدى. جاڭا شىققان بۇنداي اعىمدارعا ەرۋگە بولمايدى، ال يسلامدى جاقسى ۇستانعىڭىز كەلسە، جاڭا اعىمعا ەرمەڭىز، ءبىراق شاما كەلگەنشە اتا-بابالارىمىز سياقتى شاريعاتپەن ءتاريقاتتى بىرگە ۇستانىڭىز، ولاردى بولمەڭىز. ماسەلەن، قازاق اتا-بابالارىمىز ءشاريعاتتا حانافي ءمازحابىن، سوپىلىقتا ناقىشباند ءتاريقاتىن، سەنىمدە ماتۋريديدى ۇستانعان، ءسىز دە نيەتتى تۇزەپ، ءدىندى سولار سياقتى ۇستانىڭىز، سوندا اداسپايسىز.

#қазақ #тәриқат #салауат #әулие #ислам #дін #сопылық #пайғамбар #құран #салауат #Kazakhstan #иман #islam #salawat #sufism #Қазақстан #naqshbandi #maulana #rumi #руми #мәуләнә #iman #sufi #muhammad #ораза
nvrislam.net
instagram.com/nvrislami

سىلتەمە: https://www.nvrislam.net/index.php?j=tote&post=8330